FOKUS SEJARAH SPM 2013 ESEI

5 (a)	F1 H1a H1b F2 H2a H2b H2c F3 H3a F4 H4a F5 H5a F6 H6a F7 H7a F8 H8a	Jadual berikut menunjukkan sumbangan tamadun China dan India pada zaman peningkatan tamadun.             Tamadun Bidang China Pertanian India Pendidikan Terangkan kemajuan yang dicapai oleh tamadun China dalam bidang             pertanian. Pembinaan sistem pengairan terusan dibina untuk mengairi kawasan pertanian serta  mengelakkan banjir Pembangunan dalam sektor pertanian dalam teknologi pembajakan penciptaan cangkul penciptaan sabit Alat pertanian dibuat daripada besi bagi menggantikan alat daripada kayu Pengenalan alat tenggala untuk membuat batas tanaman Pengenalan kolar kuda untuk membolehkan kuda menarik tenggala kayu / kereta kuda / kereta sorong beroda                                                                       Penciptaan alat kegunaan pertanian seperti penyisir tanah Sistem tanaman bergilir untuk menjaga kesuburan tanah Peneresan kawasan bukit untuk pertanian [Mana-mana 8 x 1 m]
(b)	F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 F11 F12 F13 F14 F15 F16 F17 F18 F19 F20	Jelaskan perkembangan sistem pendidikan dalam tamadun India pada Zaman Vedik.             Mementingkan keagamaan Agama Hindu menjadi teras pendidikan Pendidikan didominasi oleh kaum lelaki Golongan wanita tidak mempunyai ruang untuk pendidikan Tumpuan kepada pembelajaran kitab-kitab Veda Bahasa Sanskrit menjadi medium pengajaran Kaedah hafalan digunakan untuk mendalami kitab Veda Pendidikan menyediakan manusia menghadapi hari selepas mati Segala hukum agama harus dipelajari Mereka akan hidup sempurna dengan nilai murni Pendidikan tinggi diberi di Kolej Brahman Sebelum itu, pendidikan diberi di istana / rumah Terdapat juga universiti agama Buddha / Nalanda Buku agama harus dihafal untuk menjadi seorang Brahmin yang berpendidikan Buku tersebut mengandungi peraturan ritual / mantera / lagu-lagu agama Mereka juga harus mempelajari karya saintifik / falsafah Pendidikan juga untuk meningkatkan ilmu sains Untuk menambahkan ilmu Untuk mengatasi buta huruf Untuk mendapatkan jawatan dalam pemerintahan             [Mana-mana 6 x 1 m]
(c)	H1 H2 H3 H4 H5 H6 H7 H8 H9	Bagaimanakah bidang pertanian dan pendidikan di negara kita dapat dimajukan? Melahirkan masyarakat yang berpengetahuan Melahirkan modal insan yang berkualiti Memajukan negara / membangunkan negara            Mewujudkan perpaduan rakyat berbilang kaum Menyediakan sumber makanan kepada rakyat Menyediakan peluang pekerjaan Mengusahakan tanah terbiar Memberi bantuan modal kepada rakyat Menambahkan sumber pendapatan negara                           (Mana-mana jawapan munasabah) [Mana-mana 6 x 1 m]
6 (a)	F1 H1a H1b C1b H1c H1d H1e H1f H1g H1h H1i H1j H1k H1l H1m F2 H2a H2b C2b H2c H2d H2e F3 H3a H3b H3c C3c H3d H3e F4 H4a C4a H4b C4b H4c H4d H4e H4f H4g H4h H4i H4j H4k H4l H4m H4n H4o H4p H4q H4r H4s H4t F5 H5a C5a H5b H5c H5d H5e H5f H5g H5h C5h H5i H5j C5j H5k C5k H5l H5m H5n C5n F6 H6a H6b H6c H6d H6e H6f H6g C6g H6h H6i H6j H6k F7 H7a H7b H7c H7d H7e H7f H7g H7h		Terangkan faktor-faktor penyebaran Islam di Asia Tenggara Perdagangan Dakwah Islam disebarkan oleh pedagang Arab / China / India yang datang berdagang di Asia Tenggara Mereka telah lama menjalin hubungan perdagangan dengan pelabuhan utama di Asia Tenggara seperti pelabuhan di Selat Melaka/ Teluk Siam/ Indo-China /Maluku /Makasar Pelabuhan menjadi pusat kegiatan manusia dari pelbagai tempat Kepercayaan / amalan baru menjadi tajuk perbualan / ikutan penduduk setempat Kemurnian sikap / tingkah laku pedagang Islam menjadi ikutan Perkampungan pedagang Islam menjadi pusat perbincangan agama Islam Semangat dakwah Islamiah pedagang menarik minat masyarakat Pedagang membawa ulama untuk menyebarkan Islam Mereka tinggal selama beberapa bulan / menetap untuk menjalankan kegiatan dakwah Pedagang mengamalkan sifat berhemah / lemah lembut / sifat semasa berdakwah Sifat mahmudah menarik minat penduduk memeluk Islam Hubungan baik pedagang dengan pemerintah memberi peluang kepada pedagang Islam untuk berdakwah Perkahwinan Perkahwinan siasah /perkahwinan dalam kalangan kerabat diraja Sultan Mansur Syah / Sultan Muzafar Syah mengahwinkan puteri mereka dengan raja negeri bukan Islam Seperti Siak/ Kampar/ Inderagiri / Jambi /Pahang / Kedah Negeri-negeri tersebut dapat diislamkan Perkahwinan biasa /  perkahwinan pedagang Islam / ulama  dari  dengan penduduk tempatan Agama Islam tersebar dalam  kalangan keluarga orang baru dikahwini  / masyarakat sekeliling keluarga yang dikahwini Pengislaman raja / golongan bangsawan Masyarakat Melayu taat kepada golongan pemerintah Raja / golongan bangsawan mempunyai pengaruh yang kuat terhadap rakyat Apabila raja memeluk Islam, rakyatnya akan mengikuti amalan tersebut Pengislaman Megat Iskandar Syah diikuti oleh pembesar Melaka/ keluarga diraja /  rakyat Melaka Di Pasai,pengislaman Raja Malik al-Salih turut menyebabkab para pembesar turut memeluk Islam Pasai menjadi kerajaan Islam yang kuat dan Islam tersebar dengan cepat Kelahiran kerajaan Islam Kerajaan Islam meluaskan Islam menerusi penguasaan kawasan baru Contoh kerajaan Islam awal ialah kerajaan Perlak / Samudera-Pasai / Melaka / Acheh / Demak / Mataram / Sulu / Mindanao Tun Perak Bendahara Melaka telah berjaya menguasai beberapa kawasan baru menerusi penaklukan seperti kawasan persisiran pantai Sumatera Utara iaitu Aru/ Rokan/ Siak/ Kampar /Inderagiri Rakyat di kawasan ini mendapat keistimewaan daripada Melaka Ini mendorong mereka memeluk Islam Ulama dihantar ke kawasan untuk mengajar tentang agama Islam Kerajaan Johor- Riau berusaha menawan Melaka daripada Portugis Usaha ini adalah untuk mengelakkan Melaka menjadi pusat penyebaran agama Kristian Kerajaan Demak telah menyebarkan Islam ke seluruh Pulau Jawa Usaha ini diikuti oleh kerajaan Pajang / Mataram Kerajaan Acheh menjadi kerajaan Islam yang kukuh /pusat perdagangan Islam yang penting pada zaman pemerintahan Sultan Iskandar Muda Mahkota Alam Acheh berusaha menyekat kedatangan Barat / pengaruh agama Kristian Acheh menaungi beberapa negeri kecil di Sumatera Utara Acheh menakluk Tanah Melayu Acheh juga digelar Serambi Makkah Menjadi tempat persinggahan orang Islam dalam perjalanan menunaikan haji di Makkah Kerajaan Pattani diislamkan apabila raja Phaya Tu Nakpa memeluk Islam / menukar nama kepada Sultan Mahmud Syah Para pendakwah dan pedagang Arab dan Parsi ke Pattani sejak abad 10 Islam tersebar ke seluruh wilayah zaman pemerintahan Sultan Mudzaffar Syah Kerajaan Islam di Brunei abad berperanan sebagai pusat perdagangan penting di Borneo Wilayah di sekitar Brunei seperti Kepulauan Sulu /Mindanao telah diislamkan Peranan pusat kebudayaan Kerajaan Islam yang wujud juga menjadi pusat kebudayaan Islam Contoh  kerajaan Perlak/ Samudera-Pasai/ Riau /Acheh Menjadi pusat keilmuan dan pusat penyebaran Islam Terdapat institusi pendidikan dan golongan cerdik pandai Kerajaan Sumatera-Pasai menjadi pusat penterjemahan di Kepulauan Melayu Kitab Arab diterjemahkan ke dalam bahasa Melayu Sultan Mansur Syah mengirimkan Kitab al-Dur al-Manzum ke Samudera-Pasai untuk diterjemahkan Cerdik pandai dan ulama di Samudera-Pasai menjadi pakar rujuk ulama dari luar Hasil kesusasteraan dipengaruhi gaya tulisan Arab seperti Hikayat Muhammad Ali Hanafiah / Hikayat Amir Hamzah/ Hikayat Nabi Bercukur Hikayat Amir Hamzah / Hikayat Ali Hanafiah memberi semangat / kekuatan orang Islam menentang musuh Di Acheh, banyak karya puisi seperti  syair yang dihasilkan untuk menarik pembaca menghayati Islam Contoh Bustanul Salatin Terdapat ulama Islam yang menghasilkan karya tentang pemikiran Islam Seperti Syeikh Nurudin al-Raniri / Syeikh Syamsudin al-Sumaterani / Abdul Rauf Singkel Kerajaan Johor-Riau juga turut memainkan peranan sebagai pusat kebudayaan Islam yang penting pada abad ke-18 Pelabuhan Johor-Riau menjadi pusat emporium  penting Banyak hasil kesusasteraan ditulis pada zaman kegemilangan kerajaan Johor Contoh  Tuhfat al-Nafis  / Peringatan Sejarah Johor Peranan mubaligh Syeikh Ismail /  Fakir Muhammad pendakwah terawal di Asia Tenggara Mubaligh / pendakwah/ ulama dan ahli sufi memainkan peranan secara langsung menyebarkan Islam di Asia Tenggara Pendakwah/ulama / ahli sufi seperti Syarif Amir Sayyid al- Syirazi dan Tajudin al- Asfahani menyebarkan Islam di Pasai Di Melaka terdapat  pendakwah seperti Syeikh Abdul Aziz/ Maulana Abu Bakar /Maulana Yusuf Di Melaka pada peringkat awal ulama mengajar perkara asas tentang Islam secara tidak formal/formal Masjid / istana / rumah menjadi tempat untuk mempelajari ilmu pengetahuan Islam Institusi pendidikan awal berkembang menjadi pusat pendidikan seperti pondok/pasentren / dayah Di Acheh , muncul ulama seperti Syamsudin al- Sumaterani / Abdul Rauf Singkel Ulama menjadi penasihat raja Di Jawa, kebijaksanaan Wali Songo berdakwah berjaya mengislamkan ramai masyarakat tempatan Wali Songo menjadikan Masjid Agung Demak sebagai markas dakwah Islamiah Keistimewaan Islam Kemurnian ajaran Islam mencakupi semua bidang kehidupan Konsep Tuhan yang Maha Esa/ Tauhid Konsep  keadilan Hak individu dan masyarakat Kehidupan yang harmoni Menyanjung akhlak mulia Menganjurkan konsep kebahagiaan dunia dan akhirat Islam menuntut manusia berfikir secara rasional  [Mana-mana 8 x 1 m]
(b)	H1 H2 H3 H4 H5 H6 H7 H8 H9 H10 H11 H12 H13 H14 H15 H16 H17 H18 H19		Jelaskan nilai-nilai Islam dalam sistem ekonomi di Asia Tenggara. Rajin bekerja dan mencari rezeki yang halal Melarang perbuatan mengemis Menggalakkan orang Islam berdagang Berdagang / berniaga dianggap mulia dalam Islam Berdagang juga dianggap sumber rezeki yang besar Mengamalkan unsur-unsur yang halal semasa berurus niaga Melarang amalan riba / penindasan / penipuan Adil dalam timbangan dan sukatan Mewajibkan golongan kaya / berkemampuan membayar zakat harta Membantu golongan Islam yang memerlukan / miskin Zakat juga digunakan untuk membangunkan negara Menggalakkan sikap berjimat cermat dalam menguruskan kewangan Menegah amalan membazir dan boros Berusaha bersungguh-sungguh untuk membangunkan negara Penubuhan Baitulmal Berfungsi sebagai perbendaharaan negara Hasil diperolehi daripada zakat dan sedekah Menggerakkan semangat jihad Usaha untuk menentang kemiskinan / mendapat satu kehidupan sempurna (Mana-mana jawapan munasabah) [Mana-mana 6 x 1 m]
(c)	H1 H2 H3 H4 H5 H6 H7 H8 H9		Bagaimanakah agama Islam mempengaruhi cara hidup masyarakat di Asia Tenggara? Unsur kepercayaan lama seperti memuja semangat /mempercayai keramat semakin  beransur hilang Cara hidup Islam diasimilasikan ke dalam budaya masyarakat Asia Tenggara Islam dijadikan ad-din / cara hidup yang lengkap / menyeluruh Lahir cara hidup yang berorientasikan Islam seperti cara berpakaian / bertudung kepala/ bersongkok Sistem sosial masyarakat yang mempunyai kelas kepada konsep persaudaraan/persamaan taraf sesama manusia Nilai-nilai akhlak Islam dijadikan panduan dalam kehidupan harian Sifat tolong menolong /hormat- menghormati /bekerjasama menjadi budaya masyarakat Kemurnian Islam tergambar dalam amalan bergotong-royong Semangat kerjasama menjadi budaya dalam masyarakat (Mana-mana jawapan munasabah) [Mana-mana 6 x 1 m]
7 (a)	F1 H1a H1b F2 H2a H2b H2c H2d F3 H3a H3b F4 H4a H4b H4c H4d H4e F5 H5a H5b H5c H5d H5e F6 H6a F7 H7a H7b H7c H7d H7e F8 H8a F9 H9a F10 H10a F11 H11a F12 H12a		Masyarakat Melayu mula menggunakan sistem mata wang sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka lagi. Terangkan penggunaan mata wang di negeri-negeri Melayu  sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka Sebagai perantaraan nilai barangan memudahkan urusan perdagangan / jual beli alternatif  kepada sistem tukar barang / barter Mata wang timah di Melaka berbentuk bulat berat satu kati lapan tahil nama sultan yang memerintah dicatat pada mata wang tarikh Islam dicatat pada mata wang Mata wang dari Pasai / Hormuz / Cambay juga digunakan di Melaka boleh ditukarkan dengan mata wang tempatan Mata wang timah di Johor dikenali sebagai wang katun berbentuk bulat / segi enam tidak mempunyai tarikh mempunyai tulisan jawi / Arab contoh Malik / Sultan al-Adil Mata wang timah di Kedah untuk kegunaan tempatan berbentuk seekor ayam jantan yang hinggap di atas beberapa cincin boleh dipatahkan dan digunakan secara berasingan Mata wang emas di Kedah digunakan secara meluas pada abad ke-16 Mata wang emas di Johor digelar sebagai kupang tertera nama sultan tertera pangkat sultan terdapat gelaran Islam sultan contoh Khalifatul Muslimin Mata wang emas di Kelantan dikenali sebagai kijang Mata wang perak digunakan oleh pedagang Eropah Emas / mata wang emas digunakan oleh pedagang India / China / Arab Mata wang Portugis di Melaka bastardos / soldos / dinheiros Mata wang Belanda di Melaka dicats / lion dollars / rix dollars / syiling [Mana-mana 6 x 1 m]
(b)	F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 F11 F12 F13 F14 F15 F16 F17 F18 F19 F10 F20 F21 F22		Kepesatan ekonomi Tanah Melayu telah membawa kepada penubuhan institusi kewangan. Jelaskan perkembangan institusi kewangan di Tanah Melayu sehingga awal abad ke-20. Bertujuan melicinkan urusan kewangan Menjana pertumbuhan sektor ekonomi Menyediakan kemudahan pinjaman kepada pelabur Dapat memajukan industry getah / bijih timah pada masa itu Bank memperkenalkan sistem kewangan moden yang Berorientasikan keuntungan Bank memperkenalkan kadar faedah yang tinggi Dana dari luar dibawa masuk melalui bank Bank menjadi agen pembayar kepada pengimport / pengeksport Merchantile Bank adalah bank pertama di Tanah Melayu. Cawangan bank Eropah lebih banyak dibuka selepas Perjanjian Pangkor. Antaranya ialah The Chartered Bank / Hong Kong and Shanghai Bank / Algemene Bank Nederland Bank Eropah mengutamakan pedagang Eropah Pedagang tempatan boleh mendapatkan perkhidmatan bank Eropah melalui orang tengah (komprador) Pemodal tempatan menubuhkan bank mereka sendiri pada awal abad ke-20 Kwong Yik Bank adalah bank tempatan pertama ditubuhkan di Kuala Lumpur Diikuti oleh Bank of  Malaya (Ipoh)  /  Ban Hin Lee Bank (Pulau Pinang) Bank perdagangan ditubuhkan di Sarawak Antaranya Kwong Lee Bank / Sarawak Chinese Banking Corporation /  Ban Chiang Bank Orang Melayu menubuhkan banknya sendiri Bank Melayu pertama ialah Malay National Banking Corporation di Kuala Lumpur Bank ini menubuhkan cawangannya di Temerloh / Rembau [Mana-mana 8 x 1 m]
(c)	H1 H2 H3 H4 H5 H6 H7 H8 H9		Apakah kesan pengenalan institusi kewangan di Tanah Melayu?        Menjana pertumbuhan ekonomi negara Menyediakan pinjaman kepada pelabur Memajukan industri negara Pengenalan sistem kewangan moden yang berorientasikan kadar faedah yang tinggi. Mempercepatkan kemasukan dana asing Menggalakkan pelaburan asing Mempercepatkan bayaran kepada pengimport dan pengeksport. Melicinkan urusan perdagangan antarabangsa. Meningkatkan keinginan untuk menabung. (Mana-mana jawapan munasabah) [Mana-mana 6 x 1 m]